سیاستهای اقتصادی امام علی (ع)
انسان رودی است که از «کوهسار» نیاز سرچشمه میگیرد، جوش و خروش این رود، از نیازهایی است که خداوند متعال در او به ودیعت گذاشته است، تصور انسان بدون نیاز، تصور سکوت و آرامش مرگباری است که هیچ جنبش و حرکتی در آن به چشم نمیخورد و هیچ استعدادی هم در آن نمیشکفد؛ چرا که نیازها باعث بروز استعدادها و به فعلیت رساندن آنها میشوند. در میان نیازهای گوناگون خوراک، پوشاک و مسکن از جمله نیازهای اساسی است که با تامین آن فعالیتهای دیگر برای انسان امکانپذیر میشود. برآوردن این سه نیاز اساسی شبکه پیچیده و روابط گستردهای را به وجود آورده که مجموع آن را اقتصاد میگویند. انسان از روزگاران پیشین تا کنون با هر دیدگاه و عقیدهای مجبور بوده است که تلاشهای اقتصادی و روابط سازمان یافته و منظم اقتصادی اهمیت بدهد، انسان مادی و دنیاگرا برای رفاه و عیش و نوش بهتر و انسان الهی برای آبادکردن مزرعه آخرت و آرامش خاطر برای ادامه حیات و عبادت به مسایل اقتصادی توجه کرده است. از این رو است که بیتردید میتوان گفت در طول تاریخ هر جامعهای هرچند محدود و کوچک، بخش عمدهای ار فعالیتهای خود را در راه مسایل اقتصادی صرف کرده و میکند.
اسلام هم از آنجا که دین جامع و کاملی است به مسایل اقتصادی بسیار اهمیت داده است، همانطور که در سوره نساء آیه 5 میفرماید: «اموالتان را که خدا قوام زندگی شما ساخته است، به دست بیخردان ندهید».
در سنت پیامبر(ص) هم دستورات حیات بخش و زندگی آفرینی در خصوص اقتصاد و تجارت دیده می شود که کتابهای روایی شیعه و سنی مشحون ا ز این دستورات رسول گرامی اسلام (ص) است.
در معارف علوی نیز اقتصاد و تجارت جایگاه ویژهای دارد. امام علی (ع) در ادامه سیره پیامبر (ص) کسب و تجارت را تشویق میکرد، به طوری که میفرمود: «تجارت کنید خدا به شما برکت دهد، همانا از رسول خدا شنیدم که میفرمود: «روزی ده جز دارد که نه جز آن در تجارت است و یک جز آن در بقیه کارهاست»
اصول و سیاستهای اقتصادی امام علی بر شش محور استوار است:
عمران و آبادی کشور
جلوگیری از رشد انگلهای اقتصادی
امنیت اقتصادی
رعایت حقوق محرومان
ریشهیابی علل تنگناهای اقتصادی
فرد و اقتصاد